Перейти к разделу.

 

Качöдла

Волы, пиö, лыбöдла,
Сьöлöмшöрöс качöдла
Аслам юрысь вылöджык,
Пöтöлöкысь улöджык.
Керка пытшкöс петкöдла:
Гöбöч выв и паччöр дор,
Пöлать пельöс, джадж и сер.
Тані тэнад чужан горт,
Менам дзоля, муса морт.
Сійö некор мед оз вун,
Нэмнад кытчö кöть он мун.
Качöдла,
Качöдла!
Нöшта, зарни, лыбодла
Вöр-пу йылысь вылöджык,
Кымöръясысь улöджык,
Вольнöй светсö петкöдла:
Коми парма, паськыд ва,
Посни сиктъяс и Москва,
Муыслысь став мичлунсö,
Бур йöзлысь зільлунсö.
Тайö некор мед оз вун,
Нэмнад кытчö кöть эн мун.
Качöдла,
Качöдла!

Катша рок пуö

Еджыд бока,
Вöсни кока
Катша рок пуö,
Катша рок пуö.
Сток да сток чеччалö,
Гöсьтъясöс коралö.
Гöсьтъяс локталісны,
Лючки пуксялісны.
Катша гöститöдö,
Быдöнлы вичмöдö:
Талы сетіс пань тыр,
Эталы со дар тыр,
Сылы сöмын вом тыр,
Эсылы дзик кöш тыр.
А меддзоляыслы,
А медмичаыслы
Дзик нинöм эз дöнзьы.
Дöзмы, кöть эн дöзмы,
Катша сылы шуö:
Выльысь на пö пуа.

Кекöнач

Кекöнач! Кекöнач!
Ыджыд мамыс ломтіс пач:
Пуö дзоля мортлы рок,
Шуö, гоститны пö лок.
Кекöнач! Кекöнач!
Мунам гоститны ми скач,
Но оз котöрт дзоля кок...
Кöдзалас öд чöскыд рок.
Кекöнач! Кекöнач!
Видлам лэбны ми вот тадз:
Кекö лэбис, лэбис, лэбис,
Сэсся вылö-вылö лыбис,
Зарни туглы юр вылас
Шлыв пуксис.

Дзумилюки

Дзумилюки локтö,
Дзумилюки локтö,
Кок пöв йылас йöктö,
Сералыштны тшöктö.
Кодöс сійö корсьö?
Ивукöс тай корсьö.
Кодкöд сійö ворсö?
Ивукыскöд ворсö:
Голя улас дзумлик,
Киняулас дзумлик
Пыралас,
Дзоля сюрнас дзоп-дзоп,
Мича сюрнас дзоп-дзоп
Люкалас, люкалас.

Кага видзысь
(Важ олöмысь)

Рузум пиö тумбырті,
Мамö шалльöн шебрöді
Дзоля вокушöс,
Куд кодь пипу потанын
Дзуртан кыдз пу лайканöн
Качайта сійöс.

Верда-уна, мед оз бöрд,
Öтнассö ме ог эновт -
Ог пет мачасьны.
Узьöм костас чышка джодж,
Садьмас мыйöн, ворсам тшöтш -
Кекöначасям.

Öшинь улö петкöдла,
Ывлаті ме новлöдла,
Медым лоас ён.
Слöйма пыртны ва и пес –
Ме нин прамöй кесйылöс:
Тшöктöм оз ков тон.

- Öввö, öввö, муса вок!
Тэ эн чужъяв потан бок,
Шебрастö эн дзуг.
Мамным муніс удж вылö
Асывводзсянь зэв ылö,
Рытнас воас тшук.
Сійö ваяс чöскыд оз
Кыкнаннымлы уна роз
Öввö, öввö, бай!
Чöскыд озсö зарнилы
Верда ставсö öтнадлы,
Аслым ог босьт пай.
Öввö, öввö, бай,
Öввö, öввö, бай!

Бобö

-  Бобö, бобö, кытчö ветлін?
-  Чожö гуö ветлі.
-  Мый нö вайин?
-  Выя нянь вайи.
-  Кытчö нö пуктін?
-  Тшегöс помö пукті
- Абу тай нö сэні.
-  Сьöд пон сёйöма.
-  Кöні нö сьöд понйыс?
-  Потшöс костö сибдöма.
-  Кöні нö потшöсыс?
-  Би сотöма.
-  Кöні нö биыс?
-  Ва кусöдöма.
-  Кöні нö ваыс?
-  Öшкамöшка юöма.
-  Кöні öшкамöшкаыс?
-  Ыбö кайöма.
-  Кöні нö ыбыс?
-  Шыр кырöдöма.
-  Кöні нö шырыс?
-  Налькйö шедöма!
-  Кöні нö налькйыс?
-  Чер кералöма.
-  Кöні нö черыс?
-  Зуд нальöма.
-  Кöні нö зудыс?
-  Пöрысь баба петшöр пиö шыбитöма.
-  Кöні нö петшöрыс?
-  Комын вöла-чаня талялöма.
-  Кöні нö вовъясыс, кöні нö чаньясыс?
-  Вовъясыс да чаньясыс ас кöзяин орданыс.
-  Кутшöмöсь нö вовъясыс?
Кутшöмöсь кöзяинъясыс?
-  Быдсямаыс вовъясыс, быдсяма козяиныс.
Шуöны тай важысянь:
Кутшöма йöз олö,
Сэтшöм и вöв лоö.

Рöдтім, гöнитім

Ванюкыскöд,
Бур пиыскöд,
Рöдтім да гöнитім,
Ризöдім да войöдім,
Пöч-пöль ордас вайöдім.
Пöрысь пöльыс бур, бур, бур,
Пöрысь пöчыс нöшта бур.
Пöрысь пöчö, воча пет,
Гажыд ёна быри, дерт.
Ванюкöс сэк моздорас
Пыртас пöчыс керкаас,
Сöмын джоджыс вöлöм сісь,
Сэтчö Ванюк миян - бырс!
Ванюкыскöд,
Бур пиыскöд,
Водзö рöдтім,  гöнитім
Шыбöльысь шыбöльö,
Тёпканысь тёпканö.
Гöнитім да скачитім
Ыджыд айысъясö,
Ыджыд мамысъясö.
Ыджыд айыс бур, бур, бур,
Ыджыд мамыс нöшта бур.
Ыджыд мамö, öдзöс восьт,
Ванюкöс тэ ордад босьт.
Воча петіс ыджыд мам,
Пöчыс кодь жö мелі, рам.
Ванюкöс сэк моздорас
Пондіс пыртны керкаас.
Кильчö дорас вöлöм гу,
Сэтчö Ванюк миян - шлюв!

Сёйышт, пиöй

Сёйышт, пиöй, йöв,
Ворсышт шы ни тöв.
Сёйышт, пиöй, рок,
Вынсялас мед кок.
Сёйыштан кö нянь,
Быдман ён да шань.
Панялыштан шыд –
Лоан зэв ыджы-ыд!

 

Сёя кö...

Сёя кö ме йöв,
Ворса шы ни тöв.
Сёя кö ме рок,
Удал лоас кок.
Сёя кö ме нянь,
Быдма ён да шань.
Сёя кö ме шыд,
Лоа зэв ыджы-ыд!

Кокö, кокö, ветлы

Кокö, кокö, ветлы,
Дышлы тэ эн сетчы.
Кокö, кокö, котрав,
Удалджыка котрав
Пувъя, тшака ягö,
Веж мырпома нюрö,
Сэтöра войтъясö,
Öмидза кустъясö,
Навöлöкö озла,
Сёрдö коляозла,
Чöдъя керöсö да
Сьöд льöмъя кустъясö.
Чöскыд вотöсъяссö
3іля котрöдлы тэ
Батьыдлы да мамыдлы,
Пöльыдлы да пöчыдлы,
Ыджыд айыдлы,
Ыджыд мамыдлы:
Пувсö - кузолöн,
Тшаксö - пестерöн,
Озсö - тасьтіöн,
Льöмсö - пож тырöн.
Сэтöр - наберушкаöн,
Чöдсö - кöлачуманöн,
Мырпом - ыджыд туисöн,
Öмидз - паськыд шердынöн.

Ичöтик мойд-небылича

Öтарö ме видзöдлі –
Со мый сэтысь аддзылі:
Пирöг керка
Шаньга вевта.
Преник öдзöса,
Кöлач томана.
Кöлач томан курччи –
Преник öдзöс воссис.
Пыраламöй, колöкö –
Гортанысöсь, буракö.
Мöдарö ме видзöдлі –
Тешкодь мортöс аддзылі
Вый тупыль юра,
Картупель ныра,
Сьöд сэтöр синма,
Сола тшак пеля,
Личкöм рысь пиньяса,
Öмидз тусь льöбъяса,
Йöв кень уска,
Юм кень тошка,
Паренча рушкуа,
Сю сöчöн мышкуа,
Рудзöг шöрöм кокъяса,
Ид нянь шöрöм сойяса.
Петук сорсöн сынасьö,
Тэкöд кокнас киасьö,
Полігтырйи шуалö,
Кынöмöй пö сюмалö.
Тайö мойдыс - важ и выль.
Висьтав, мый тан лöж, мый збыль.

Менам нöдкывъяс

Гожöмнас руд рöма ветлö.
Тöлын еджыд гöн век петлö.
Пельяс кузьöсь, дженьыд бöж...
Полö быдторйысь нэм чöж.
(Кöч)

Гыжъяс ёсьöсь, ускыс кузь.
Ачыс мелі, но и сюсь.
Войнас, кыйсьö да, оз узь.
(Кань)

Ветлігас нэм чöжыс
Туйбöр чышкö бöжыс.
(Руч)

Висьтав, пиö,
Коді сійö:
Войын сюся видзö горт,
Лунын - вöралысьлы ёрт.
(Пон)

Ён, но оз вöч уджтö.
Оз вись, а век ружтö.
(Порсь)

Гöныс пушкыр,
Бöжыс пашкыр,
Синъясыс - сьöд моль,
Сёяныс - коз коль.
(Ур)

Лудысь аддза тась и сэтысь –
Ветлöдлöны пась да кепысь.
(Ыж)

Выль во дырйи

-  Выль во войö Дед Мороз
Вайöма мен мича коз.
Еджыд лым чиръясыс сэн
Лапъяс вылас уна эм.

Мича чачаясыд тыр.
Кöть эн дугдыв, видзöд пыр.
Ёлка туган йылас дзик
Зарни кодзув, быттьö би.

Мишö воклы Дед Мороз
Пöдаритіс коньки гоз.
Ме коть ичöт на, но шань –
Вайöма мен рочакань.

Семук ышловзьыштіс друг:
-  Миян зэлыд кильчö крук,-
Эз письт пырны Дед Мороз,
Эз пырт меным лямпа гоз.

Мамö шуö: - Локтан во
Бара лоас на Выль во.
Сэк пö ваяс Дед Мороз
Лямпа гоз и мича коз.

(Коми челядьлы антология : Медводдза небöг. – Сыктывкар, 2009. – С. 127-139.)

Сирйö-мырйö
(Ворсöм)

Сирйö-мырйö кыкнан кинас кутчысьö-шашаритчö öдзöс вугйö либо öдзöс куричö, а ывлаын кö мунö ворсöмыс, позьö кутчысьны кутшöмкö сюръяö либо потшöсö.
Сылы коскас кутчысьö мöд, мöдлы - коймöд. И тадзи став Сирйö-мырйöыс. Мукöд ворсысьыс - Сир перъялысьяс, сувталöны сьöрсьöн-бöрсьöн öта-мöдныслы косканыс кутчысьöмöн жö.
Сир перйысьяс (сьылöны):
Сирйö-мырйö, Сирйö-мырйö,
Тэныд вайим ми поклон.
Сирйö-мырйö, Сирйö-мырйö,
Висьтав, сиртö сетан он?
Сирйö-мырйö (сьылöмöн):
Сета, сета, волöй, волöй!
Мöрччасны кö пинь да гыж -
Та вылö öд, другъяс, колö,
Медым чер-пурт эз вöв ныж.
Сир перйысьяс:
Черъяс-пуртъяс миян лэчыд,
Асьным некод абу дыш.
Ставлöн ки-кок ой, ой тэрыб,
Уджалігöн оз мудз мыш.
Сирйö-мырйö:
Сідзкö, перъялöй!
Сир перъялысьяс матыстчöны Сирйö-мырйö дінö. Заводитчö вермасьöм, вынъясöн венласьöм. Кодъясöс оз вермыны торйöдны öта-мöд дінсьыс - петöны вермысьясöн.

 

Сьöрсьöн-бöрсьöн
(Ворсöм)

Челядь пукалöны лабичьясын либо улöсъяс вылын. На пиысь öти чеччö да петö джодж шöрö. Тайö - ворсöдчысь. Сійö матыстчылö кутшöмкö пукалысь дінö да копыртчылö сылы. Пукалысьыс копыртчылö жö. Сэсся чеччö. Ворсöдчысь да чеччысь лэптылöны кинысö да кучкысьöны воча ки пыдöс. Ворсöдчысь бергöдчö чеччысьлы мышкöн да мöдöдчö мöд пукалысь дінö, чеччысь вöтчö сы борся. И ворсöмыс пыр мунö тадзи, кытчöдз оз ло чеччöдöма медбöрöдз пукалысьöс. Тадзикöн артмö ворсысьяслöн дзонь лёдз, коді босьтчö гöгравны да сьывны:
Ылі туйö ветлім ми,
Бур бать-мамлöн ныв и пи.
Трай-рай, тара-тай,
Бур бать-мамлöн ныв и пи.

Ылі туйыс ёна кузь,
Сöмын кокъясным эз мудз.
Трай-рай, тара-тай.
Сöмын кокъясным эз мудз.

Пöттöдз öтув гажöдчим
Да бöр гортö бергöдчим.
Трай-рай, тара-тай.
Да бöр гортö бергöдчим.

Сьылöмсö помалöм бöрын челядь пуксялöны асланыс местаясö.

 

(Коми челядьлы антология : Медводдза небöг. – Сыктывкар, 2009. – С. 140-141.)

 

 
Корткеросская Центральная библиотека им. М.Н. Лебедева. 2014 год.
Республика Коми, Корткеросский район, с. Корткерос, ул. Советская дом 187, lebedevlib@mail,ru
8(82136) 9-24-80. 9-98-16.