Перейти к разделу.
Вась егор Потапов – гижысь и серпасалысь
Вӧлі шондіа гажа лун. 1965 вося июнь. Помасис велӧдчан во, колльӧдім кӧкъямысӧд классысь велӧдчысьясӧс водзӧ туйӧ и заводитім школаын дзоньтасян уджъяс. Ме сэки, школаса директор, асывсяньыс рытӧдзыс пыр вӧлі школаын. Бура помнита, лун шӧр бӧрын нин учительскӧйӧ пырис паськыд шляпаа, ляпкыдик тэчаса, латшкӧсіник том морт. Висьтасис, районса газетысь пӧ корреспондент Егор Васильевич Потапов. Локті пӧ Керӧсӧ пароходӧн гижны медицинаын уджалысьяс йылысь. Ме инді Потаповлы Макар-Керӧс ёль сайысь школалы воча сулалысь амбулатория, а сэсся - сиктса столӧвӧй. Висьталі школалӧн удж йылысь и кутшӧм мытшӧдъяс эмӧсь. Потапов вӧчаліс кутшӧмкӧ пасйӧдъяс да шуис, ме пӧ критическӧй гижӧдъястӧ ог радейт гижны. Сідзи и лои. Районса газетын миян школа йылысь нинӧм эз вӧв гижӧма. Но петаліс “Куим пӧдруга” юрним улын гижӧдтор. Сэні Егор Васильевич гижӧма Керӧсса бурдӧдчысьяс йылысь. Тайӧ А.А. Ветошкина (ӧні олӧ Сьӧдкыркӧтшын), А.С. Попова (кувсьыліс нин) да А.М. Козлова йылысь.
Чужӧмсяньыс 65 во пасйӧмкӧд йитӧдын госархивын листалі 1965-1969 воясся “Звезда” газетъяс. Корси Е. Потаповлысь гижӧдъяссӧ. Гижлӧма этша, ёна коставлӧмъясӧн. Гижас, гижас и быттьӧ кытчӧкӧ вошас. А сэсся бӧр тыдовтчас. 1965 воӧ йӧзӧдчӧма дас газетын. Кывбуръяс, гижӧдъяс. Медыджыд гижӧдыс “Чунгыр” поэма. Со сэтысь строкаяс:
“Эжва муткыльтӧ
Сьӧкыд гыясӧн.
Зэвтӧм ньӧвъясӧн
Уклад кывъясӧн
Ньӧжйӧ катӧны
Гырысь пыжаяс.
Уна чеччӧны кортӧм йӧз.
Лёк разбойникъяс
Кырйӧд кайӧны
Чӧжсьӧм лӧглунсӧ татчӧ вайӧны”.
Водзӧ гижӧ этша. 1967 воысь эз сюр Е. Потапов кырымпас улын ни ӧти гижӧд. 1969 воын бара йӧзӧдчӧ. Сэсся паныдасьлывлі сыкӧд 1968 воын. Сэтшӧм жӧ паськыд шляпаа. Юасьлывліс, кытысь позяс босьтны доз, юр пӧ висьӧ. Унатор сы йылысь висьтавлісны С.Н. Кынев, “Звездаса” редактор, тшӧкыда корсьлывлӧма “вошӧм” Потаповӧс: “Ӧтчыд ми лэччим пароходӧн Сыктывкарӧ, Доддзын сэтчӧ жӧ сӧліс Вась Егор Потапов. Паськыд шляпаа, восьса морӧса. Киас тубрас ли сумкатор. Кайим палуба вылас. Сулея да калбас лэптіс. Юыштім. Ёгор зэв ӧдйӧн гажмис, чеччис да муніс пароход нырланьыс. Пӧльтысь тӧв нетшыштіс паськыд шляпасӧ да швачкис пароход бӧжас ва вылас. Ёгор ёнасӧ эз и майшась. Карысь пӧ выльӧс ньӧба.” Музейӧ экспозиция дасьтӧм лачаӧн лэччылі и Додзӧ. Чойсӧ эг аддзыв, но пыралі рӧдвуж ордас. Марка Ӧльӧксан Вера Потапова ордӧ. Вера Егорлы матысса рӧдвуж на. Висьталі могӧс. Вӧлі менам ӧти небӧг. Вась Ёгор ачыс на меным козьнавліс. Суседлы сетлі, но воштӧма, - вочавидзис Вера Александровна.
Сэк костті Сергей пиыс йирк вылас кайӧма. Пыртіс да ӧшӧдіс жырйӧ пыраніндорса стенмас дӧра вылӧ вӧчӧм серпасъяс. Ӧтиас дзор козъя парма. Этшсьыс петӧм скӧр ош уськӧдчӧма киас пурта айка вылӧ. Вӧралысь шеныштчӧма пуртнас - дась сатшкыны ошлы горшас. Ошлӧн мышкас куйлӧ вирӧн ойдӧм морт. Сы дорын куйлӧ кык ствола пищаль. Водзладорас куйлӧ косявлӧм, вирӧн тырӧм пон. Вӧрсьыс петӧ нӧшта ӧти ош. Став сертиыс - ай ош локтӧ энь ошлы отсӧг вылӧ. Мӧд серпасыс дӧра вылын жӧ. Дзикӧдз нин косясьлӧма. Лӧз саридз берегын сулалӧ гӧрд шушуна том ныв. Кодӧскӧ виччысьӧ. Серпас улас Егор Потаповӧн вӧчӧм гижӧд:
“Ты, черная туча,
Предвестник бури,
Зачем ты несёшься
По яснӧй лазури,
Зачем ты печалишь
Ликующую даль?”
Коліс эськӧ кыкнан серпассӧ ньӧбны районса музейлы, но кытысь сьӧмсӧ босьтны.
Александр Панюков
Звезда. – 2002. – 13 августа.
